"นรสิงห์ผู้พิทักษ์ ปราบยักษ์มารและภูติผี" นรสิงห์ล้านนา งาแกะเก่า ขนาดจิ๋ว ผิวหิ้งเดิมๆ เก่ามันส์สุดๆ

 "นรสิงห์" เป็นสัตว์หิมพานต์ชนิดหนึ่ง ซึ่งมีความใกล้เคียงกับ "สิงห์" นรสิงห์ ซึ่งแปลว่า คนปนสิงห์ คือมีร่างกายบางส่วนเป็นคน บางส่วนเป็นสิงห์ เท่าที่พบมอยู่ 2 แบบ คือ แบบที่หนึ่งทำตัวเป็นมนุษย์ อีกแบบหนึ่งทำตัวเป็นสิงห์หัวเป็นคน แต่แบบตัวเป็นสิงห์หน้าเป็นคนออกจะแพร่หลายมาก

ประเทศพม่า ไทยใหญ่ และ ล้านนาก็มีเรียกว่า ปุริศาสตร์ หรือ  “มนุษย์สิงห์” ทำรูปตอนท่อนตัวเป็นสิงห์ หัวเป็นมนุษย์ใส่ชฎา เรื่องของมนุษย์สิงห์ หรือ นรสิงห์ของพม่านั้น มีนิทานเล่าว่า เมื่อพระโสณะกับพระมหาอุตตรมหาเถระ ซึ่งพระเจ้าอโศกมหาราชให้มาสอนพระพุทธศาสนา ได้มาถึงสะเทิม ประเทศรามัญนั้น

เผอิญเป็นเวลาที่นางยักขิณี เที่ยวกินเด็กที่เกิดใหม่ พระราชามหากษัตริย์และราษฎร ได้รับความเดือดร้อนเป็นอันมาก พระมหาเถระทั้งสององค์ได้ทราบเรื่อง จึงจำแลงเป็น "มนุษย์สิงห์" ขึ้น

ซึ่งทำให้นางยักษ์ขิณีหวาดกลัว เลยหลบหนีสาบสูญไป บ้านเมืองก็ได้รับความสุขพ้นอันตราย จึงสืบต่อเป็นคติของการสร้างรูปนรสิงห์ เพื่อป้องกันภยันตรายตามสถานที่สำคัญทางศาสนาต่าง ๆ ของพม่าและล้านนาของไทย

และได้มีการทำเป็นรูปเครื่องราง โดยแกะจากงาช้าง ไม้ หรือ ปั้นด้วยว่านยา เพื่อใช้พกพาติดตัว ดีทางป้องกันศัตรูหมู่มารอสูรภูติผี สัมภเวสีต่างๆ คนคิดร้าย และป้องกันภัยร้ายต่างๆที่มองเห็นและมองไม่เห็น เป็นเทพผู้พิทักษ์ให้คุณต่อผู้ใช้ผู้บูชาอย่างดียิ่ง (คนเมืองล้านนาหรือ ทางฝ่ายไทยใหญ่ เรียกว่า ปุริศาสตร์ มีสองท้อง ท้องหนึ่งกินผี ท้องหนึ่งกินคนที่คิดร้าย)